Herziening Woonwijken Peize

3.9 Archeologie

De gemeente Noordenveld heeft een archeologische beleidsadvieskaart in voorbereiding (zie ook afbeelding 4).

Uit deze kaart blijkt dat voor het verordeningsgebied de volgende archeologische waarden van belang zijn.

Tabel 1. Overzicht van de vindplaatsen en terreinen in het verordeningsgebied

Vindplaatsen/terreinen	Advies	Dubbelbestemming
AMK-terrein (historische kern, hoge archeologische waarde)	- Behoud in situ, indien niet mogelijk opgraven; - Onderzoek bij ingrepen groter dan 100 m²	Waarde - Archeologie
Buffer 50 m rond AMK-terrein	- Verkennend/karterend bodemonderzoek; - Geen oppervlaktevrijstelling	Waarde - Archeologie
Horster Esch (hoge verwachting Essen)	- Verkennend en karterend proefsleuvenonderzoek - Geen oppervlaktevrijstelling	Waarde - Archeologie
Hoge verwachting plaggendekken	- Verkennend en karterend proefsleuvenonderzoek - Geen oppervlaktevrijstelling	Waarde - Archeologie
Middelhoge of hoge verwachtingswaarde	Verkennend/karterend booronderzoek bij ingreper groter dan 1.000 m2	Waarde - Archeologie

In het navolgende wordt ingegaan op het advies dat wordt gegeven voor deze terreinen.

AMK-terrein

De gronden die onderdeel uitmaken van de oude bewoningskern van Peize, komen voor op de Archeologische Monumentenkaart (AMK) en hebben een hoge archeologische waarde. Bij dit terrein dient te worden gestreefd naar behoud in situ. Rondom het AMK-terrein ligt een bufferzone van 50 m. Bij ingrepen in deze zone dient contact te worden opgenomen met de gemeente.

Voor de historische kern Peize geldt een vrijstelling van archeologisch onderzoek voor een gebied kleiner dan 100 m2. Deze vrijstelling geldt niet voor de bufferzone.

Horster Esch

Dit betreft een historische es die is gelegen aan de oostkant van Peize. Voor dit gebied geldt een hoge verwachtingswaarde. Een archeologisch onderzoek in de vorm van een verkennend en karterend proefsleuvenonderzoek is verplicht, tenzij de bodemingreep niet dieper reikt dan 30 cm beneden maaiveld in terrein waar een bouwvoor aanwezig is. Voor de aanleg van drainage op de es is, in tegenstelling tot andere verwachtingsgebieden, archeologisch onderzoek en een omgevingsvergunning (aanlegvergunning) verplicht. Daarbij dient ook de waterhuishoudkundige noodzaak te worden aangetoond.

Er geldt geen oppervlaktevrijstelling voor bodemingrepen dieper dan 30 cm beneden maaiveld.

De Horster Esch is tevens aangewezen als een gebied van Provinciaal Belang Archeologie. Dit betekent dat de provincie Drenthe bij ingrepen in het terrein in een zo vroeg mogelijk stadium van de planvorming door de gemeente dient te worden betrokken.

Plaggendekken

In een groot deel van het verordeningsgebied komen plaggendekken voor. Deze zijn aangelegd op bodemtypen die in de ijzertijd, Romeinse tijd en mogelijk ook de vroege middeleeuwen in gebruik waren als akkerland. De plaggendekken vormen een beschermende laag die de in de oorspronkelijke ondergrond aanwezige waarden afdekt. Deze gronden hebben daarom een hoge verwachtingswaarde. Een archeologisch onderzoek in de vorm van een verkennend en karterend proefsleuvenonderoek is voor deze gronden verplicht, tenzij de bodemingreep niet dieper reikt dan 30 cm beneden maaiveld in terrein waar een bouwvoor aanwezig is. De aanleg van drainage voor agrarisch gebruik is vrijgesteld van archeologisch onderzoek en omgevingsvergunning(aanlegvergunning). Er geldt daarentegen geen oppervlaktevrijstelling voor overige bodemingrepen dieper dan 30 cm beneden maaiveld.

Overige gronden met een middelhoge of hoge verwachtingswaarde

Bij de overige gronden met een middelhoge of hoge verwachtingswaarde moet verkennend en zo nodig karterend booronderzoek plaatsvinden als de bodemingreep groter is dan 1.000 m2 en dieper dan 30 cm beneden maaiveld.

Het woongebied Lange Streeken II is al archeologisch onderzocht. Daarbij is gebleken dat er geen archeologische waarden aanwezig zijn. Dit terrein is op de archeologische beleidsadvieskaart aangeven als 'archeologisch onderzocht terrein'.

Convenant LTO

Op 15 december 2011 is door Gedeputeerde Staten van Drenthe, Land en Tuinbouw Organisatie Noord, afdeling Drenthe en de colleges van burgemeester en wethouders van Drentse gemeenten een Convenant archeologisch erfgoed in landbouwkundig gebruik overeengekomen. Hierbij is afgesproken dat voor de agrarische bestemmingen alleen een vergunningplicht/onderzoeksplicht geldt voor grondbewerkingen dieper dan 30 cm beneden het maaiveld.