Herontwikkeling dorpskern, Nieuw-Roden

1.1 Algemeen

In de dorpskern van Nieuw-Roden, gelegen aan de Beukenlaan en Dorpsstraat, worden 22 woningen gerealiseerd. Ook wordt een nieuwe woonstraat door het plangebied aangelegd. Deze nieuwe woningen zijn op grond van de regels van de huidige bestemmingsplannen 'Kern Nieuw-Roden' en 'Nieuw-Roden 1969 Partiële Herziening' niet toegestaan. Voorliggend bestemmingsplan vormt de juridische en planologische onderbouwing voor het herzien van de huidige bestemmingsplannen, waarbij een bouwrecht en gebruiksrecht voor de woningen op de genoemde locatie mogelijk worden gemaakt.

1.2 Ligging van het plangebied

Het plangebied is gelegen in Nieuw-Roden, in de gemeente Noordenveld. Nieuw-Roden ligt ten westen van Roden en is door nieuwbouwwijken vastgegroeid aan Roden. Het plangebied ligt aan de westelijke rand van de dorpskern van Nieuw-Roden. Op de onderstaande afbeelding is de ligging van het plangebied globaal weergegeven.

Afbeelding 1.1: Globale ligging plangebied (bron: GoogleMaps).

De oppervlakte van het plangebied is circa 7.500 m2. Het plangebied wordt begrensd door andere woningen. Ook zijn enkele detailhandelfuncties en restaurants nabij het plangebied gelegen, evenals basisschool De Poolster en een supermarkt.

Direct grenzend (ten zuidwesten) aan het plangebied stond de voormalige Meester de Vriesschool. Met het bestemmingsplan 'Dorpsstraat 22 te Nieuw Roden' (vastgesteld op 6 juni 2018) is deze school getransformeerd tot woningen. De oude gymzaal staat er nog. Deze gymzaal staat in het plangebied van voorliggend bestemmingsplan. Deze gymzaal zal worden gesloopt, waarna het perceel wordt meegenomen in de ontwikkeling van de 22 woningen.

1.3 Vigerende bestemmingsplannen

Een deel van de gronden (westkant) is in het bestemmingsplan 'Kern Nieuw-Roden' (vastgesteld 27 oktober 2010) bestemd als ‘Maatschappelijk’. Het oostelijke deel van de gronden maakt deel uit van het bestemmingsplan 'Nieuw-Roden 1969 Partiële Herziening' (vastgesteld 28 maart 1969). Deze gronden hebben een woonbestemming. De voorgenomen ontwikkeling past niet in deze bestemmingsplannen.

Afbeelding 1.2: Uitsnede vigerend bestemmingsplan 'Kern Nieuw-Roden'; plangebied met rode arcering aangeduid (bron: ruimtelijkeplannen.nl).

Afbeelding 1.3: Uitsnede vigerend bestemmingsplan 'Nieuw-Roden 1969 Partiële Herziening', plangebied met rode arcering gobaal aangeduid (bron: ruimtelijkeplannen.nl).

Daarnaast is het bestemmingsplan 'Parkeren Noordenveld' (vastgesteld op 20 juni 2018) van toepassing op het plangebied. De parkeerregelgeving wordt in dit bestemmingsplan overgenomen.

1.4 Leeswijzer

Deze toelichting kent zes hoofdstukken. Na dit inleidende hoofdstuk komt in hoofdstuk 2 een beschrijving van de huidige en toekomstige situatie aan de orde. Hoofdstuk 3 bevat het beleidskader op rijksniveau, provinciaal niveau en gemeentelijk niveau. Het daarop volgende hoofdstuk 4 behandelt de toetsing aan de omgevingsaspecten. Hoofdstuk 5 bevat de juridische vormgeving en hoofdstuk 6 gaat ten slotte in op de economische en maatschappelijke uitvoerbaarheid van het plan.

2.1 Bestaande situatie

De locatie ligt in het westen van de dorpskern van Nieuw-Roden. In de bestaande situatie is het plangebied grotendeels onbebouwd. Het plangebied is grotendeels onbebouwd, omdat de oorspronkelijke woningen/ dorpsbebouwing met winkelfunctie hier in de dorpskern van Nieuw-Roden door de eigenaar gesloopt zijn, vooruitlopend op herontwikkeling van dit gebied.

Zoals eerder vermeld, stond direct grenzend aan het plangebied de voormalige Meester de Vriesschool (zuidwesten). Deze school is getransformeerd tot woningen. De oude gymzaal, welke gelegen is in het westen van het plangebied, staat er nog. De gymzaal is niet meer in gebruik.

Daarnaast zijn er een aantal parkeerplaatsen gelegen in het plangebied. De openbare parkeerplaatsen (destijds overwegend aangelegd voor het publiek van de inmiddels niet meer bestaande winkelfuncties in de dorpskern), in de vorm van haventjes met beukenhagen erom verspreid langs de Dorpsstraat, zijn toen uitgevoerde publieke herinrichtingsmaatregelen op basis van het integraal basisplan dorpsvernieuwing Nieuw-Roden (1995).

Tot slot loopt in het zuiden van het plangebied een sloot. Deze sloot wordt in voorliggend bestemmingsplan gewaarborgd middels een aanduiding 'water'.

Hieronder is een luchtfoto van het plangebied opgenomen.

Afbeelding 2.1: Luchtfoto plangebied; begrenzing met rode arcering aangegeven (bron: GoogleMaps).

Voorheen is het plangebied bebouwd geweest. Op basis van de luchtfoto van 2005 was circa 3.300 m2 van het plangebied bebouwd. De luchtfoto is hieronder opgenomen.

Afbeelding 2.2: Luchtfoto 2005 plangebied (bron: gemeente Noordenveld).

2.2 Nieuwe situatie

Planopzet

De gymzaal zal worden gesloopt. Het initiatief bestaat uit het realiseren van grondgebonden, levensloopbestendigde woningen. In totaal zullen 22 woningen worden gebouwd, waarvan twee vrijstaande woningen en 20 twee-aaneen gebouwde woningen. Daarbij wordt een nieuwe woonstraat tussen de Beukenlaan en Dorpsstraat gerealiseerd. In afbeelding 2.3 is de situatietekening van de nieuwe ontwikkeling opgenomen.

Stedenbouwkundige onderbouwing

Sinds enkele jaren ligt in het centrum van Nieuw-Roden, op de hoek van de Dorpsstraat en de Beukenlaan, een groot braak liggend terrein te wachten op een passende invulling. Het terrein wordt aan de westzijde begrensd door het terrein van de recent tot appartementen getransformeerde Meester de Vriesschool. Aan de zuidzijde wordt het terrein begrensd door Beukenlaan 3.

In lijn met de gemeentelijke 'Dorpsvisie Nieuw-Roden' (2008) is een zorgvuldige inpassing belangrijk, en specifiek voor het deel "in het hart van de kromming in de Dorpsstraat" (tegenover de kerk) nog steeds met sterke nadruk op een verspringende rooilijn. Het merendeel van de stedenbouwkundige criteria uit deze gemeentelijke 'Dorpsvisie Nieuw-Roden' is nog steeds van toepassing, maar met het verschil dat er aan de Dorpsstraat geen winkel-/centrumfuncties meer worden gerealiseerd en daarmee samenhangend de nieuw te bouwen woningen niet langer aaneengesloten als gevelwand mogen worden gerealiseerd.

De noordzijde van de Dorpsstraat wordt op deze locatie gekenmerkt door een grote diversiteit aan dorpse bebouwing. Verschillend van formaat, kapvorm, kleurstelling en terreininrichting. Alleen de lage gootlijn verbindt deze bebouwing enigszins. Het nieuwe plan voorziet aan de zuidzijde van de Dorpsstraat in een uniformer beeld. De ruimtes tussen de eveneens dorpse bebouwing is wat beperkter waardoor er langs de Dorpsstraat en tegenover de kerk een wat sterkere, maar nog steeds gekromde rooilijn aanwezig is. Deze relatief ondiepe woningen met breed front hebben betrekkelijk ondiepe achtertuinen, passend bij het levensloopbestendige woningtype dat hier zal worden gebouwd. Op deze plek is er ook ruimte voor twee vrijstaande woningen die de nieuw te vormen straat aan weerszijden markeren en qua maat en schaal aansluiten op de bebouwing aan de noordzijde. Deze vrijstaande woningen hebben een overhoekse oriëntatie zodat ook aan de nieuwe straat levendige gevels ontstaan.

Aan de Beukenlaan wordt tevens voorzien in de behoefte aan levensloopbestendige woningen met opnieuw relatief korte achtererven, maar een brede gevel en oriëntatie op straat én tuin. Met de langskappen geeft het ook een gevarieerder beeld aan de Beukenlaan, waar de dwarskap tot nu toe overheersend is geweest. Qua rooilijn komt de nieuwe bebouwing, net als aan de overzijde, iets dichter op de straat te staan. Om de achtererven visueel enigszins af te schermen wordt gewerkt met een extra groenversterking.

In de nieuw te vormen straat worden twee verschillende type 2-onder-1-kapwoningen gerealiseerd. Aan de zuidzijde eengezinswoningen met een lage goot aan de straat en een hoge goot aan de achterzijde. Aan de noordkant van de straat worden 2-onder-1-kapwoningen gerealiseerd met een dwarskap die zowel interessant is voor de starter als voor de senior met behoefte aan een levensloopbestendige woning.

Voor alle nieuwe woningen geldt dat deze een hoofdoriëntatie hebben op de straat, zowel aan de Dorpsstraat, de Beukenlaan als de nieuw te vormen straat. Deze nieuwe straat krijgt een ruim profiel met een goed toegankelijk voetpad tegenover de nieuw te bouwen woningen. Ook wordt er een groenstrook, inclusief bomen, aangelegd en komen er enkele plekken voor bezoekersparkeren.

De verkeers- en parkeersituatie in het plangebied wordt in paragraaf 4.11 nader uitgewerkt. Onderstaande situatietekening is eveneens opgenomen in Bijlage 1.

In de nieuwe opzet wordt gestreefd naar samenhang in materialisering, kleurgebruik en goothoogte, wat zorgt voor eenheid in beeld en een dorpse uitstraling. De sfeer die aan de buitenzijde van het plan (Dorpsstraat / Beukenlaan) zichtbaar is, wordt hier in de kern doorgezet. Zo ontstaat er voor verschillende doelgroepen, in verschillende omgevingen, toch een buurtgevoel. Ten behoeve van de aanleg van het 'openbare gebied' (weg, parkeerplaatsen, groenstrook, e.d.) zal door de gemeente een programma van eisen opgesteld worden met daarin aangegeven aan welke vereisten (maatvoering, materiaalkeuze, kleurstelling, etc.) dit gebied moet voldoen.

De gevels van de woningen zijn voornamelijk van metselwerk, in rood/bruin tinten. De kozijnen en goten zijn antraciet, aansluitend bij de antraciete pan op de duidelijk in het straatbeeld aanwezige dakvlakken. De draaiende delen hebben een aantal verschillende markante kleuren (honinggeel, kerriegeel, roodoranje).

Dit plan voor de dorpskern van Nieuw-Roden verbindt de bestaande en diverse omgeving en vormt een nieuwe buurt op een plek die het verdient om weer 'buurt' genoemd te worden.

Afbeelding 2.3: Stedenbouwkundige uitwerking woningen (bron: Buro van Plan).

3.1 Rijksbeleid

3.2 Provinciaal beleid

3.3 Gemeentelijk beleid

4.1 Luchtkwaliteit

Wettelijk kader

De Wet luchtkwaliteit is bedoeld om de negatieve effecten op de volksgezondheid aan te pakken, als gevolg van te hoge niveaus van luchtverontreiniging. Anderzijds heeft de wet tot doel mogelijkheden te creëren voor ruimtelijke ontwikkeling. Volgens de nieuwe regeling vormt luchtkwaliteit in beginsel geen belemmering voor het uitoefenen van een ruimtelijk project als aan minimaal één van de volgende voorwaarden wordt voldaan:

• er is geen sprake van een feitelijke of dreigende overschrijding van een grenswaarde;
• een project leidt, al dan niet per saldo, niet tot een verslechtering van de luchtkwaliteit;
• een project draagt 'niet in betekenende mate' (nibm) bij aan de luchtverontreiniging;
• een project past binnen het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) of binnen een regionaal programma van maatregelen.

In de AMvB-nibm is vastgelegd dat na vaststelling van het NSL of een regionaal programma een grens van 3% verslechtering van de luchtkwaliteit (een toename van maximaal 1,2 µg/m3 NO2 of PM10) als 'niet in betekenende mate' wordt beschouwd.

Planvoornemen

In het plan worden 22 woningen mogelijk gemaakt. De CROW-publicatie 381 (2018) heeft voor verschillende variabelen kerncijfers. Dit gebied is geclassificeerd als weinig stedelijk en is gelegen in de schil centrum. Voor de verkeersgeneratie van een twee-aaneen gebouwde koopwoning is minimaal 7,3 en maximaal 8,1 per etmaal opgenomen. Voor de verkeersgeneratie van een vrijstaande koopwoning is minimaal 7,7 en maximaal 8,5 per etmaal opgenomen.

Als wordt uitgegaan van de bouw van 20 twee-aaneen gebouwde koopwoningen en 2 vrijstaande koopwoningen, leidt dit tot een gemiddelde verkeersgeneratie van 170 ritten per etmaal.

Onderzoek nibm-tool

Voor kleinere ruimtelijke en verkeersplannen die effect kunnen hebben op de luchtkwaliteit heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu in samenwerking met Kenniscentrum InfoMil de nibm-tool 2020 ontwikkeld. Daarmee kan op een eenvoudige en snelle manier worden bepaald of een plan niet in betekenende mate bijdraagt aan luchtverontreiniging. Met behulp van deze rekentool is de toename van de stoffen NO2 en PM10 bepaald.

Uit de berekeningen met de nibm-tool blijkt dat het plan de grens van 3% (een toename van 1,2 µg/m3 NO2 of PM10) niet overschrijdt. Het project kan derhalve worden beschouwd als een nibm-project. Nader onderzoek naar de luchtkwaliteit vanwege de toename van het verkeer is niet noodzakelijk.

Onderzoek achtergrondniveau

Hoewel geconstateerd is dat het project een zogenaamd nibm-project betreft, dient ook te worden bezien of de luchtkwaliteit in het besluitgebied niet zodanig is dat de normen voor een goed woonklimaat worden overschreden. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van de Grootschalige Concentratiekaarten Nederland 2011.

De meest relevante luchtkwaliteitseisen voor ruimtelijke plannen zijn stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). De grenswaarden voor stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10) uit de wet zijn opgenomen in de navolgende tabel.

Getoetst dient te worden aan de norm voor NO2 per 1 januari 2015. Vanaf die datum moet blijvend aan de norm van NO2 worden voldaan. Per 21 juni 2011 moet aan de grenswaarden voor fijnstof worden voldaan. Uit de Grootschalige Concentratiekaarten blijkt dat in het gebied de achtergrondniveaus voor NO2 en PM10 ruimschoots onder de grenswaarden liggen.

Conclusie

Het initiatief kan worden beschouwd als een nibm-project. Daarnaast is de luchtkwaliteit in en rond het plangebied zodanig dat de normen voor een goed woonklimaat worden gewaarborgd.

4.2 Milieuzonering

Wettelijk kader

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stellen zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering wordt het aanbrengen van een voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds verstaan. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast. Milieuzonering heeft twee doelen:

• het voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Als uitgangspunt voor het bepalen van de aan te houden afstanden wordt veelal de VNG-uitgave Bedrijven en Milieuzonering uit 2009 gehanteerd. Deze uitgave bevat een lijst, waarin voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden zijn gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar. De grootste van de vier richtafstanden is bepalend voor de indeling van een milieubelastende activiteit in een milieucategorie en daarmee ook voor de uiteindelijke indicatieve richtafstand. De afstanden worden gemeten tussen enerzijds de grens van de bestemming die de milieubelastende functie(s) toelaat en anderzijds de uiterste situering van de gevel van een milieugevoelige functie die op grond van het plan mogelijk is.

Onderzoek

Het plan voorziet in de realisatie van woningen. Deze woningen leiden van zichzelf niet tot milieuhinder voor omliggende functies, maar zijn andersom als woonfunctie wel gevoelig voor milieuhinder van omliggende bedrijven. De woningen kunnen ook een belemmering vormen voor deze bedrijven.

De directe omgeving van het plangebied bestaat uit woningen, detailhandelfuncties, horecfuncties, een kerk, het dorpshuis, een supermarkt en basisschool De Poolster.

Alle functies liggen op voldoende afstand. Bovendien geldt voor de hierboven genoemde functies dat op kortere afstand van deze functies al andere woningen staan. Kortom, de woningen belemmeren niet de functies in de omgeving. Andersom belemmeren de functies niet de woningen.

Conclusie

Het initiatief is uitvoerbaar wat betreft het aspect milieuzonering.

4.3 Bodem

Wettelijk kader

Het Besluit Bodemkwaliteit streeft naar duurzaam bodembeheer waarbij een balans gezocht wordt tussen bescherming van de bodemkwaliteit voor mens en milieu enerzijds en het gebruiken van de bodem voor maatschappelijke ontwikkelingen anderzijds. Het Besluit bevat regels voor kwaliteitsborging (Kwalibo), bouwstoffen, grond en baggerspecie. Bij het mogelijk maken van ruimtelijke initiatieven moet de vraag worden gesteld of de aanwezige bodemkwaliteit past bij het huidige of toekomstige gebruik van die bodem en of deze optimaal op elkaar kunnen worden afgestemd. Het uitgangspunt hierbij is dat aanwezige bodemverontreiniging geen onaanvaardbaar risico oplevert voor de gebruikers van de bodem en dat de bodemkwaliteit niet verslechtert door grondverzet (bijvoorbeeld graafwerkzaamheden). Dit is het zogenaamde stand still-beginsel.

Onderzoek

Woningen zijn gebouwen waarin voortdurend of nagenoeg voortdurend mensen (langer dan twee uur per dag) verblijven. De milieuhygiënische bodemkwaliteit moet dan ook geschikt zijn voor de gewenste functie. Voor de locatie is dan ook een verkennend bodemonderzoek verricht. Het onderzoek is opgenomen in Bijlage 3 en hieronder is een samenvatting van de uitkomst van het onderzoek opgenomen.

Het verkennend bodemonderzoek volgens NEN-5740+A1 heeft tot doel inzicht te verkrijgen in de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem en vast te stellen of er sprake is van bodemverontreiniging. Aan de hand van dit onderzoek wordt inzicht verkregen in hoeverre het bodemgebruik van de locatie heeft geleid tot verontreiniging.

In het verleden hebben al diverse bodemonderzoeken en bodemsaneringen plaatsgevonden om de bodemkwaliteit in het plangebied geschikt te maken. Ook waren er asbestverontreinigingen op het terrein aanwezig, die zijn gesaneerd.

Op basis van de resultaten van het verkennend bodemonderzoek blijkt dat de locatie niet geheel vrij is van bodemverontreiniging. De bovengrond en het grondwater bevat enkele stoffen verhoogd ten opzichte van de achtergrondwaarde resp. de streefwaarde. Deze lichte verontreinigingen overschrijden de tussenwaarde/bodemindex-waarde (>0.5) niet en geven daardoor geen formele aanleiding tot het instellen van een nader onderzoek.

De onderzoeksresultaten stemmen overeen met de gestelde hypothese, de vooraf gestelde hypothese “verdacht” wordt aanvaard. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat er beïnvloeding van de bodemkwaliteit heeft plaatsgevonden.

Advies RUD

Het bovengenoemde onderzoek is verricht in het kader van de huidige bestemmingsplanprocedure. Bij het onderzoek is het volledige plangebied onderzocht. In het opgeboorde bodemmateriaal zijn bij een aantal boringen zintuiglijk resten baksteen aangetroffen. Op het maaiveld en in het opgeboorde bodemmateriaal is geen asbestverdacht materiaal aangetroffen. Uit de analyseresultaten blijkt dat de bovengrond en het grondwater licht verontreinigd zijn. In een deel van het plangebied (MM1) zijn de concentraties wel dusdanig hoog dat de bodemkwaliteit wordt ingedeeld in de kwaliteitsklasse Industrie. Dit betekent dat de bodemkwaliteit hier niet geschikt is voor de beoogde functie Wonen. In de ondergrond zijn geen verontreinigingen aangetoond.

Afbeelding 4.1: Plangebied MM1.

Conclusie

In het kader van de aanvraag omgevingsvergunning voor de nieuwbouw van woningen is bodemonderzoek noodzakelijk. In artikel 2.4 van de Regeling omgevingsrecht is bepaald dat bij een aanvraag omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen een bodemonderzoek moet worden gevoegd. Conform artikel 2.1.5 van de Bouwverordening betreft dit een recent (niet ouder dan 5 jaar) milieuhygiënisch bodemonderzoek verricht volgens NEN 5740. Het bodemonderzoek dient te worden verricht door een daartoe erkend bureau.

Het onderzoek dat ten behoeve van het bestemmingsplan is verricht kan voor een deel van het plangebied voor de aanvragen omgevingsvergunning worden ingediend. Op het deel van het terrein waarvan de bodemkwaliteit op dit moment nog niet geschikt is voor de beoogde functie (zie afbeelding hierboven) dient nog onderzoek plaats te vinden na afloop van de te nemen (sanerings)maatregelen.

Daarnaast is er nog geen onderzoek verricht ter plaatse van de gymzaal. Hier dient nog aanvullende bodemonderzoek plaats te vinden nadat deze is gesloopt. Hiervoor kunnen aanvullende voorwaarden worden opgenomen in de omgevingsvergunning voor de nieuwbouw van woningen op deze locatie:

'Het bodemonderzoek heeft alleen uitpandig plaatsgevonden. De kwaliteit van de bodem onder het bestaande pand is nog onbekend. Om deze reden nemen wij een voorschrift op voor het uitvoeren van een aanvullend bodemonderzoek na de sloop. De kwaliteit van de bodem onder het pand dient minimaal 3 weken voor de start van de bouwwerkzaamheden bekend te zijn en aan de gemeente te worden gemeld. Dit is geregeld in artikel 2.7, lid 3 van de MOR. Het bodemonderzoek dient te worden verricht door een daartoe erkend bureau.' 

4.4 Water

Wettelijk kader

Op grond van artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening moet bij ruimtelijke plannen een waterparagraaf worden opgenomen. Bij ruimtelijke ontwikkelingen, waaronder verbouw- en nieuwbouwplannen, wordt getoetst welke consequenties deze plannen hebben voor de waterhuishouding en hoe in de plannen wordt omgegaan met aspecten van water.

Waterschappen hebben op grond van de Waterwet een belangrijke taak met betrekking tot het waterbeheer. In een waterbeheerplan geven zij functies aan het water waarbij afstemming wordt gezocht met het ruimtelijk beleid. Als leidende principes voor een duurzaam waterbeheer geldt een tweetal ‘tritsen’:

• waterkwantiteit: vasthouden, bergen en afvoeren;
• waterkwaliteit: schoonhouden, scheiden en zuiveren.

Het plangebied ligt binnen het beheergebied van waterschap Noorderzijlvest. Het beleid van waterschap Noorderzijlvest is verwoord in het Waterbeheerprogramma 2016 - 2021 en in de Notitie Water en Ruimte 2013.

Onderzoek

Via de Digitale Watertoets is het waterschap Noorderzijlvest van onderhavig initiatief op de hoogte gebracht. Op 18 januari 2021 is de Digitale Watertoets doorlopen. Het watertoetsdocument is als Bijlage 4 opgenomen. De normale procedure moet worden gevolgd.

Het waterschap, de gemeente en initiatiefnemer hebben overleg gevoerd over het initiatief. De uitkomsten van dit overleg zijn eveneens hieronder verwerkt.

Toename verhard oppervlak

Door toename van verhard oppervlak stroomt regenwater, als het wordt verzameld via kolken en goten, sneller af richting oppervlaktewater waardoor afvoeren en piekwaterstanden toenemen. Dit kan leiden tot wateroverlast. Bij een toename van het verhard oppervlak met meer dan 750 m2 (in de bebouwde kom, binnen gemeentelijke uitbreidingsplannen en in glastuinbouwgebieden) of 2500 m2 (in overige gebieden) is compensatie door aanleg van waterberging nodig. Niet voor elk ruimtelijk plan is het noodzakelijk op gedetailleerde wijze de waterberging te berekenen.

Om versnelde afvoer te voorkomen is afwatering op het aangrenzende maaiveld of berm een optie. Ook gebruik van waterpasserende bestrating, aanleg van wadi’s en infiltratiestroken of andere voorzieningen kunnen bijdragen aan het voorkomen van versnelde afvoer. Waterschap Noorderzijlvest kan daarin adviseren.

Aan de hand van de volgende regels kan bepaald worden hoe de waterberging berekend dient te worden:

• Voor plannen waarvan de bruto oppervlakte kleiner is dan 10 hectare kan de waterberging volgens de volgende praktische vuistregel berekend worden:
• Het extra te realiseren wateroppervlak is gelijk aan 10% van de toename van het verhard oppervlak dat versnelde afvoer veroorzaakt. De initiatiefnemer kan dit direct opnemen in de waterparagraaf.
• Voor plannen met een bruto oppervlakte van 10 - 200 hectare stelt waterschap Noorderzijlvest vast hoeveel berging vereist is. Waterschap Noorderzijlvest berekent de benodigde waterberging op basis van regenduurlijnen (inclusief klimaatverandering).
• Bij omvangrijke gebieden die groter zijn dan 200 hectare is het noodzakelijk om een waterhuishoudingsplan op te stellen. Onderdeel hiervan is een gedetailleerde modellering van het watersysteem. Een waterkwaliteits- en hydraulische modellering kunnen hier onderdeel van uitmaken. Daarin wordt klimaatverandering meegenomen.

Uit het overleg volgt dat het waterschap de huidige, onverharde situatie als uitgangspunt hanteert voor de bepaling van versnelde afvoer van hemelwater, omdat het plangebied meer dan 5 jaar braak ligt. Dat betekent dat indien het totaal aan verhardingen in het plan groter is dan 750 m2, daarvoor gecompenseerd moet worden.

Gezien de (waterhuishoudkundige) situering is het graven van extra water niet erg realistisch. Maar op andere manieren is het wel mogelijk om versnelde afvoer binnen het plan te voorkomen. Dat kan bijvoorbeeld door hemelwater te infiltreren of af te laten stromen op onverharde delen.

De nieuwe weg voorzien van een waterpasserende verharding in combinatie met bergingskratten onder de weg behoort ook tot de mogelijkheden.

Afvoer van riool- en hemelwater

Via een (verbeterd) gescheiden stelsel, hemelwater wordt geïnfiltreerd.

Het beleid van waterschap en gemeente is dat afvalwater en schoon hemelwater gescheiden moeten worden afgevoerd. Indien de bodem geschikt is voor infiltratie, is dat een goede manier voor het afvoeren van schoon hemelwater. De initiatiefnemer dient te onderzoeken of infiltratie mogelijk is.

Afstemming met de gemeente is nodig voor het afvoeren van het afvalwater naar de riolering.

Uit het overleg volgt dat het waterschap als uitgangspunt bij nieuwbouw hanteert: gescheiden afvoeren van huishoudelijk afvalwater en schoon hemelwater. Thans ligt er een gemengd rioolstelsel. De gemeente is voornemens om de regenwaterriool aan te leggen in de Beukenlaan. Het waterschap kan daarom akkoord gaan met een tijdelijke afvoer van hemelwater op het gemengd stelsel. Het waterschap benadrukt dat deze tijdelijk is en zo snel mogelijk aangepast dient te worden.

Grondwater

Houdt bij nieuwe ontwikkelingen rekening met de drooglegging. Om grondwateroverlast te voorkomen, kan worden gewerkt met de volgende indicatieve droogleggingsnormen.

Meer informatie is te vinden in paragraaf 5.3 Grondwater van de notitie Water en Ruimte 2013.

Uit het overleg volgt dat met de sloop- en opruimwerkzaamheden van de oude situatie het plangebied grotendeels enkele decimeters is afgegraven. Om voldoende drooglegging te kunnen realiseren en overlast te voorkomen door afstromend hemelwater, zal het maaiveldniveau weer omhoog gebracht moeten worden.

Aandachtspunt daarbij is dat aangrenzende percelen niet worden vernat door deze ontwikkeling.

Aanwezige sloten/greppels

Uit het overleg volgt dat de aanwezige greppel- en slootstructuur van belang is voor de ontwatering en afwatering. Zowel voor de bestaande woningen en percelen als de nieuwe. De gemeente onderkent dat ook en wil daarom de sloten op de plangrens aanduiden als 'water'. Het waterschap gaat hiermee akkoord.

De sloten mogen niet gedempt worden volgens de Keur van waterschap Noorderzijlvest.

De huidige afvoer van de sloten aan de zuidzijde van het plan, richting de riolering in de Beukenlaan is klein: een PVC-buis 110 mm. Een robuuste afvoer naar het nieuwe regenwaterriool verdient de voorkeur.

Afbeelding 4.2: Luchtfoto met de huidige situatie + sloten met afvoerrichting en duikers (naar riolering) (bron: waterschap Noorderzijlvest).

Afbeelding 4.3: Hoogtekaart-AHN3 (d.d. 2019) met het slotenpatroon, waterpeil en gemiddeld maaiveldniveau plangebied (bron: waterschap Noorderzijlvest).

Conclusie

Vanuit het aspect water is het planvoornemen uitvoerbaar.

4.5 Ecologie

4.6 Archeologie

Wettelijk kader

De Monumentenwet 1988 is per 1 juli 2016 vervallen. Een deel van de wet is op deze datum overgegaan naar de Erfgoedwet. Het deel dat betrekking heeft op de besluitvorming in de fysieke leefomgeving gaat over naar de Omgevingswet, wanneer deze in werking treedt. Vooruitlopend hierop zijn deze artikelen te vinden in het Overgangsrecht in de Erfgoedwet, waar ze ongewijzigd van toepassing blijven zolang de Omgevingswet nog niet van kracht is.

De Erfgoedwet bundelt en wijzigt een aantal wetten op het terrein van cultureel erfgoed. De kern van deze wet is dat wanneer de bodem wordt verstoord, de archeologische resten intact moeten blijven (in situ). Wanneer dit niet mogelijk is, worden archeologische resten opgegraven en elders bewaard (ex situ). Daarnaast moet ieder ruimtelijk plan een analyse van de overige cultuurhistorische waarden van het plangebied bevatten. Dit is uitgewerkt in paragraaf 4.7. Voor zover in een plangebied sprake is van erfgoed, moet op grond van voorgaande dan ook worden aangegeven op welke wijze met deze cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten archeologische waarden rekening wordt gehouden.

Op de beleidsadvieskaart van de gemeente Noordenveld (versie 2.0, januari 2014) is aangegeven welke archeologische (verwachtings)waarden in het gebied voorkomen.

Onderzoek

Onderstaande afbeelding betreft een uitsnede van de archeologische beleidsadvieskaart van de gemeente Noordenveld.

Afbeelding 4.4: Uitsnede Archeologische beleidsadvieskaart; plangebied is gobaal aangeduid met de rode arcering (bron: gemeente Noordenveld).

Volgens de beleidsadvieskaart hebben de gronden een onbekende verwachting (bebouwing). Bij ingrepen groter dan 1000 m2 moet worden geëxtrapoleerd vanuit de omringende verwachtingswaarden. De omringende verwachtingswaarde is hoge of middelhoge verwachting. Om deze reden is een verkennend archeologisch onderzoek verricht. Voor realisatie van de plannen is namelijk graafwerk nodig, dat mogelijk een bedreiging vormt voor archeologische waarden in de bodem. Het doel van het onderzoek is om vast te stellen wat de kans is op de aanwezigheid van archeologische waarden. Dit onderzoek is opgenomen in Bijlage 6. Hieronder is een samenvatting van de uitkomst van het onderzoek opgenomen.

Het plangebied aan de Dorpsstraat te Nieuw-Roden ligt op een glaciale rug. Uit het plangebied en uit de nabije omgeving zijn geen archeologische waarden bekend. Op 500 meter zuidoostelijk van het gebied liggen twee prehistorische grafheuvels. Nieuw-Roden is ontstaan in de jaren '20 / '30 van de twintigste eeuw. Voorheen lag er woeste grond, waarschijnlijk heide. De bodem in het gebied is matig bewaard gebleven. Het onderzoek heeft geen archeologische indicatoren of vondsten opgeleverd.

Door bodemverstoringen zullen eventueel aanwezige archeologische waarden sterk zijn aangetast. Daarom kan de archeologische verwachting naar beneden toe worden bijgesteld. Het advies is dan ook geen nader archeologisch onderzoek te ondernemen en het terrein op archeologische gronden vrij te geven voor de geplande woningbouw.

Conclusie

Vanuit het aspect archeologie is het planvoornemen uitvoerbaar.

Voor al het graafwerk geldt dat als toch archeologische grondsporen worden aangetroffen en/of vondsten worden gedaan, dat daarvan direct melding dient te worden gemaakt conform de artikel 5.10 van de Erfgoedwet 2015. Dit kan bij de gemeente Noordenveld.

4.7 Cultuurhistorie

Wettelijk kader

Als gevolg van het rijksbeleid ten aanzien van de monumentenzorg, is per 1 januari 2012 een wijziging van het Besluit ruimtelijke ordening van kracht. De wijziging betreft artikel 3.1.6, tweede lid, onderdeel a, als gevolg waarvan alle cultuurhistorische waarden uitdrukkelijk dienen te worden mee gewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen. De overige cultuurhistorische waarden moeten, naast de archeologische waarden, worden betrokken in het onderzoek.

De rijksmonumenten worden beschermd door de Erfgoedwet. Met monumenten worden alle "onroerende zaken" bedoeld. Tot die onroerende zaken horen gebouwen en objecten, zoals vaarten, bruggen, wegen, bomen en pleinen, die tenminste vijftig jaar oud zijn. Zij moeten van belang zijn door hun schoonheid, de wetenschappelijke en/of hun cultuurhistorische betekenis. Een monument kan worden aangewezen als rijksmonument wanneer het aan deze regels voldoet en als het een nationale, unieke waarde heeft. Naast rijksmonumenten worden op provinciaal niveau en gemeentelijk niveau monumenten aangewezen op grond van respectievelijk de provinciale- en gemeentelijke monumentenverordening.

Onderzoek

De gemeenteraad van Noordenveld heeft op 29 april 2020 de Noordenveldse Kwaliteitsgids vastgesteld. In de kwaliteitsgids is de gemeente Noordenveld verdeeld in een drietal landschappelijke deelgebieden met ieder een eigen cultuurhistorische identieit. Van ieder landschappelijk deelgebied is de landschappelijke conwtext beschouwd en daarna is op de in het gebieed aanwezige dorpen ingezoomd.

Nieuw-Roden maakt onderdeel uit van het esdorpenlandschap. Het esdorpenlandschap vormt een landschappelijk systeem waarin oude veldontginningen met essen, de beekdalen en de jonge veldontginningen onderling samenhangende deelgebieden vormen.

Afbeelding 4.5: Uitsnede Noordenveldse kwaliteitsgids (bron: gemeente Noordenveld).

Nieuw-Roden vormt een uitzondering op de voor het esdorpenlandschap kenmerkende ontstaans- en ontginningsgeschiedenis. Het dorp is pas ontstaan aan het eind van de 19e eeuw toen begonnen werd met het ontginnen van de heide- en veengebieden van het Roderveld en omgeving. In de dorpskern werden een school en een kerk gebouwd en daarnaast vestigden zich hier ook winkels. Voor de Tweede Wereldoorlog werd vanuit de zuidoostelijke kern in zuidoostelijke richting de Beukenlaan aangelegd. Na de Tweede Wereldoorlog is het dorp aan de zuidkant van het dorp planmatig uitgebreid.

De driehoekige dorpskern met individuele bebouwing met in het hart van de kern de kerk is karakteristiek voor Nieuw-Roden. De cultuurhistorische structuur blijft als gevolg van de nieuwe ontwikkeling intact.

Conclusie

Het aspect cultuurhistorie levert geen belemmeringen op voor het onderhavig bestemmingsplan.

4.8 Externe veiligheid

Wettelijk kader

Externe veiligheid betreft het risico dat aan bepaalde activiteiten verbonden is voor niet bij de activiteit betrokken personen. De wet- en regelgeving rond het thema externe veiligheid zijn vastgelegd in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), het Besluit externe veiligheid transportroutes (Bevt) en het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb). Het externe veiligheidsbeleid richt zich op het voorkomen en beheersen van risicovolle bedrijfsactiviteiten en van risicovol transport (onder andere van gevaarlijke stoffen). Het gaat daarbij om de bescherming van individuele burgers en groepen tegen ongevallen met gevaarlijke stoffen of omstandigheden. Risicobronnen kunnen worden onderscheiden in risicovolle inrichtingen (onder andere lpg-tankstations), vervoer van gevaarlijke stoffen (via wegen, spoorwegen, waterwegen) en leidingen (onder andere aardgas, vloeibare brandstof en elektriciteit).

Om voldoende ruimte te scheppen tussen de risicobron en de personen of objecten die risico lopen (kwetsbare of beperkt kwetsbare objecten), moeten vaak veiligheidsafstanden in acht worden genomen. Ook ontwikkelingsmogelijkheden die ingrijpen in de personendichtheid kunnen om onderzoek vragen. Bij externe veiligheid wordt onderscheid gemaakt in het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR).

Onderzoek

Er is een risico-inventarisatie uitgevoerd met behulp van de professionele risicokaart (risicokaart.nl) om te bezien of er in en/of de nabije omgeving van het plangebied risicovolle objecten- en/of transportaders (inclusief gasleidingen) zijn gelegen.

Volgens de risicokaart ligt het plangebied niet in het invloedsgebied van spoor-, water- en wegtransportroutes voor gevaarlijke stoffen, risicovolle inrichtingen of buisleidingen.

De dichtsbijzijnde buisleiding van de NAM is circa 1,2 km ten zuiden van het plangebied gelegen. Het tankstation ten zuidwesten van het plangebied ligt op circa 1,6 km. Ten oosten van het plangebied op circa 1,5 km ligt het sportcentrum De Hullen. Alle risicobronnen zijn op voldoende afstand gelegen.

In onderstaande afbeelding is een uitsnede van de risicokaart opgenomen. Het plangebied is globaal blauw omcirkeld.

Afbeelding 4.6: Uitsnede risicokaart; plangebied globaal blauw omcirkeld (bron: risicokaart.nl).

Conclusie

Ten aanzien van het aspect externe veiligheid treden er geen belemmeringen op. Het plan is op dit punt uitvoerbaar. De RUD stemt met deze conclusie in.

4.9 Kabels en leidingen

In het plangebied liggen kabels en leidingen van nutsbedrijven. Hiermee moet bij de uitvoering rekening worden gehouden. Extra aandacht vragen de plekken waar voorheen geen bebouwing stond, zoals ter weerszijden van de bestaande trafo en delen van de voormalige open ruimte lans de Dorpsstraat (parkeerhavens).

4.10 Geluid

Wettelijk kader

Regels ten aanzien van geluidhinder zijn vastgelegd in de Wet geluidhinder (Wgh). Het doel van de Wet geluidhinder is tweeledig. Enerzijds de bescherming van het milieu en anderzijds de bescherming van de volksgezondheid. Bepalend is steeds de situering van geluidsbronnen ten opzichte van geluidsgevoelige bestemmingen, zoals woningen en scholen. De Wgh gaat uit van zones langs wegen, spoorwegen en industrieterreinen. Binnen dergelijke zones zijn nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen alleen toegestaan indien de geluidsbelasting op de buitengevel onder of hoogstens gelijk is aan de voorkeursgrenswaarde.

De Wet geluidhinder is alleen van toepassing binnen de van rechtswege aanwezige zone van een weg. Volgens de Wet geluidhinder heeft elke weg een zone. Conform art. 74 lid 2 Wgh zijn wegen waarvoor een maximum snelheid van 30 km per uur geldt hiervan uitgezonderd, evenals wegen die deel uitmaken van een woonerf.

Onderzoek

Met voorliggend bestemmingsplan wordt geluidgevoelige bebouwing mogelijk gemaakt. Het plangebied ligt aan een weg met een maximumsnelheid van 30 km/uur. Voor 30 km-wegen geldt de Wgh niet. Formeel is er dus geen akoestisch onderzoek nodig. Echter, gelet op het feit dat het eigenlijk om een doorgaande weg gaat (die overgaat in de Kastelenlaan in Roden) en dat de weg deels uit klinkers bestaat, is in het kader van de goede ruimtelijke ordening een akoestisch onderzoek uitgevoerd. Het onderzoek is als Bijlage 7 opgenomen.

Uit het onderzoek blijkt dat 6 van de te realiseren woningen niet aan de eisen van de Wgh voldoen. De overschrijding van de ten hoogste toelaatbare waarde bedraagt maximaal 6 dB. Op grond van de Wgh is de Dorpsstraat niet ‘zoneplichtig’ en behoeft formeel geen verdere actie te worden ondernomen. In het kader van een goede ruimtelijke ordening (en een goed leefklimaat voor de toekomstige bewoners) is nader gekeken naar eventuele mogelijke maatregelen om de geluidsbelasting op de gevels van de betreffende de woningen te beperken. Dit blijkt niet mogelijk te zijn.

Mogelijk zijn in dat verband geluidwerende maatregelen aan de gevels van de betreffende woningen nodig, teneinde te voldoen aan de maximale binnenwaarde van 33 dB voor een woonfunctie. Dit zal bij de beoordeling van het bouwplan worden getoetst.

Conclusie

Een aantal woningen voldoet niet aan de eisen van de Wgh. Bij de beoordeling van het bouwplan zal worden getoetst of geluidwerende maatregelen aan de gevels nodig zijn, om te kunnen voldoen aan de maximale binnenwaarden van 33 dB voor woningen.

Voor de overige woningen vormt het aspect geluid geen belemmering.

4.11 Verkeer en parkeren

4.12 M.e.r.-beoordeling

Wettelijk kader

In de Wet milieubeheer en het bijbehorende Besluit milieueffectrapportage (Besluit m.e.r.) is wettelijk geregeld voor welke projecten en besluiten een vorm van m.e.r.-verplichting geldt. Hierbij is onderscheid gemaakt in drie situaties. Ten eerste zijn activiteiten benoemd waarvoor het maken van een milieueffectrapportage verplicht is en waarvoor altijd een m.e.r.-procedure moet worden doorlopen (m.e.r.-plicht). In bijlage C van het Besluit m.e.r. is aangegeven voor welk type activiteiten een m.e.r.-plicht geldt.

Ten tweede zijn activiteiten benoemd waarvoor het bevoegd gezag nader moet beoordelen of een m.e.r.-procedure wel of niet nodig is (m.e.r.-beoordelingsplicht). In bijlage D van het Besluit m.e.r. is aangegeven voor welk type activiteiten een m.e.r.-beoordelingsprocedure moet worden doorlopen. Hierbij zijn per type activiteiten drempelwaarden opgenomen.

Ten derde moet voor ontwikkelingen die onder de drempelwaarden blijven zoals genoemd in bijlage D van het Besluit m.e.r, wel beoordeeld worden of de geplande activiteiten geen belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu hebben (vormvrije m.e.r.-beoordeling). Voor deze motivering/toets wordt een aanmeldnotitie vormvrije m.e.r.-beoordeling geschreven; een toets waarbij wordt bekeken of belangrijke nadelige milieugevolgen kunnen worden uitgesloten. Uit de aanmeldingsnotitie kunnen twee conclusies volgen: belangrijke nadelige milieueffecten zijn uitgesloten of belangrijke nadelige milieueffecten zijn niet uitgesloten. In het eerste geval is de activiteit niet m.e.r.-(beoordelings)plichtig, in het andere geval moet een m.e.r.-beoordeling worden uitgevoerd en de bijbehorende procedure worden gevolgd. Op basis van de aanmeldingsnotitie neemt het bevoegd gezag een m.e.r.-beoordelingsbesluit. De toetsing in het kader van de vormvrije m.e.r.-beoordeling dient te geschieden aan de hand van de selectiecriteria in bijlage III van de EEG-richtlijn milieueffectbeoordeling.

Voor activiteiten die niet zijn opgenomen in de bijlagen C en D van het Besluit m.e.r geldt geen vorm van een m.e.r. verplichting.

Onderzoek

Voor het voorliggende bestemmingsplan heeft de initiatiefnemer een aanmeldnotitie vormvrije m.e.r.-beoordeling opgesteld. De aanmeldnotitie is als Bijlage 9 opgenomen.

Op 15 juni 2021 heeft het college van B&W van de gemeente Noordenveld beslist dat er geen milieueffectrapport hoeft te worden opgesteld vanwege het ontbreken van belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu.

Conclusie

De conclusie is dat geen vormvrije m.e.r.-beoordeling hoeft plaats te vinden. Belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu ontbreken.

4.13 Ladder voor duurzame verstedelijking

De Ladder voor duurzame verstedelijking is een instrument voor efficiënt ruimtegebruik, met een motiveringsvereiste voor het bevoegd gezag als nieuwe stedelijke ontwikkelingen planologisch mogelijk worden gemaakt. Bij besluit van 28 augustus 2012 is de Ladder toegevoegd aan artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) en vervolgens op 1 oktober 2012 in werking getreden. Op 1 juli 2017 is het Bro gewijzigd, waarbij een nieuwe Laddersystematiek geldt.

De Ladder staat als instrument niet op zichzelf, maar geeft mede vorm aan de systeemverantwoordelijkheid van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor een goede ruimtelijke ordening. Deze verantwoordelijkheid brengt met zich mee, dat de minister er voor zorgt dat decentrale overheden over de juiste instrumenten kunnen beschikken voor een zorgvuldige benutting van de ruimte. Hieronder wordt begrepen het voorkomen van overprogrammering, het faciliteren van groei, het anticiperen op stagnatie en het leefbaar houden van krimpregio's.

De Ladder is onder andere van toepassing op bouwplannen die worden aangemerkt als nieuwe stedelijke ontwikkeling. Bij het bepalen óf en hoe de Ladder moet worden toegepast zijn de volgende aspecten van belang:

• 1. Is er sprake van een stedelijke ontwikkeling?
• 2. Is de stedelijke ontwikkeling nieuw?
• 3. Wat is het ruimtelijk verzorgingsgebied?
• 4. Is er behoefte aan de voorgenomen ontwikkeling?
• 5. Ligt de ontwikkeling in bestaand stedelijk gebied?

In het navolgende worden de hierboven genoemde aspecten beschreven en afgewogen.

Ad 1. Stedelijke ontwikkeling
Of er sprake is van een stedelijke ontwikkeling wordt bepaald door de aard en omvang van de ontwikkeling, in relatie tot de omgeving. Voor wonen geldt, dat voor woningbouwlocaties vanaf twaalf woningen sprake is van een stedelijke ontwikkeling die Ladderplichtig is.

Het woningbouwplan omvat 22 woningen met bergingen en hierbij behorende tuinen en erven. Hiervoor was het gebied ook al bebouwd met een gymzaal en 5 vrijstaande woningen, waarvan een aantal ook een winkelfunctie had. Per saldo is het plan aan te merken als een stedelijke ontwikkeling

Ad 2. Nieuwe stedelijke ontwikkeling
De Laddertoets geldt alleen voor nieuwe stedelijke ontwikkelingen. Beoordeeld moet worden of sprake is van een nieuw beslag op de ruimte. Daarvan is in het beginsel sprake als het nieuwe ruimtelijke besluit meer bebouwing mogelijk maakt dan er op grond van het voorheen geldende planologische regime aanwezig was, of kon worden gerealiseerd.

Op grond van het vigerend bestemmingsplan is al bebouwing toegestaan (vanwege de maatschappelijke bestemming en de woonbestemming). Echter, het betreft hier vooral naar aard en omvang in relatie tot de omgeving een dusdanige functiewijziging dat het plan aan te merken is als een nieuwe stedelijke ontwikkeling.

Ad 3. Ruimtelijk verzorgingsgebied
Wanneer sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling, moet de behoefte aan die ontwikkeling worden gemotiveerd. De behoefte moet worden bepaald binnen het ruimtelijk verzorgingsgebied van de ontwikkeling. De aard en omvang van de ontwikkeling zijn leidend voor het schaalniveau waarop de ruimtebehoefte moet worden afgewogen.

Het ruimtelijk verzorgingsgebied is in onderhavig plan groter dan de gemeente Noordenveld. De helft van alle verhuizingen vindt namelijk over de gemeentegrens van Noordenveld plaats. Uit CBS-cijfers blijkt dat de gemeente Noordenveld een aantrekkelijke gemeente is om in te wonen en dat veel mensen van buiten de gemeente naar Noordenveld verhuizen. Voor het onderhavig bestemmingsplan kan worden geconcludeerd dat het verzorgingsgebied een regionale grootte betreft.

Ad 4. Behoefte
Zoals hiervoor al staat vermeld, dient de behoefte aan de nieuwe stedelijke ontwikkeling die mogelijk wordt gemaakt, te worden beschreven. Daarbij is het niet relevant of het plangebied binnen of buiten bestaand stedelijk gebied ligt. Kort gezegd is de 'behoefte' het saldo van de aantoonbare vraag naar de voorgenomen ontwikkeling (de komende 10 jaar, zijnde de looptijd van het bestemmingsplan) verminderd met het aanbod in planologische besluiten, ook als dit aanbod feitelijk nog niet is gerealiseerd (harde plancapaciteit).

In 2012 zijn binnen de Regio Groningen-Assen afspraken gemaakt over woningbouw om ervoor te zorgen dat de vraag en het aanbod van locaties in goede balans kwam. In 2015 is besloten om onderzoek te doen naar de actuele trends en ontwikkelingen en zijn nieuwe prognoses opgesteld (Companen, d.d. 17 juni 2015). Dit onderzoek bevestigde de enorme populariteit van het stedelijke wonen in Groningen. Tevens gaf het een geactualiseerd en genuanceerder beeld van de om de stad heen liggende regio. In het vervolg op dit onderzoek is tevens de vraag gesteld of de afspraken uit 2012, tot stand gekomen ten tijde van crisis op de woningmarkt en sterk gericht op aantallen, ook niet herijkt zouden moeten worden. Hiertoe is een “Woningmarktanalyse regio Groningen Assen 2017-2030” opgesteld (Weusthuis & Partners en KAW, d.d. 12 april 2017). Deze analyse bevestigde dat de opgave op de woningmarkt anno 2017 anders is dan in 2012. In 2012 moest drastisch in het aantal nieuwbouwwoningen worden gesnoeid. Deze recente woningmarktmonitor liet zien dat er in 2017 weer een sterk toegenomen vraag naar woningen was. Deze vraag landt met name in de stad Groningen en de regio ten zuidwesten van de stad, waaronder de gemeente Noordenveld valt. In de gemeente Noordenveld zal naar verwachting een gemiddelde uitbreidingbehoefte van 525 woningen gelden. Hierbij is aangegeven dat de plancapaciteit in Roden en omgeving tot 2030 niet toereikend is. In het woningmarktonderzoek 2020-2030 (KAW, d.d. 16 maart 2020) wordt zelfs gesproken over een gemiddelde uitbreidingsbehoefte van 775 woningen binnen de gemeente Noordenveld. Hiernaast is een nadere onderverdeling gemaakt in de behoefte aan woningen per woonmilieu. Zo blijkt dat in de gemeente Noordenveld een grote behoefte is (circa 400 woningen) aan centrumdorps wonen. Hierbij gaat het om compacter wonen nabij de dorpskern in grondgebonden woningen. Naast de woningbehoefte aan centrumdorps is er grote behoefte aan woningen binnen de categorie excellent dorp (circa 225 woningen) en landelijk gebied (circa 300 woningen).

De ontwikkeling aan de Dorpsstraat in de voorgestelde omvang past binnen de Regio Groningen-Assen gemaakte woningbouwafspraken. De nadruk binnen de regionale afstemming ligt op de kwalitatieve invulling van het programma, toegespitst op de lokale vraag en behoefte.

Daarnaast past het initiatief ook binnen de gemeentelijke woonvisie. Zoals paragraaf 3.3.1 stelt, volgt uit recent woningmarkt dat nog een substantiële behoefte is in Roden / Nieuw-Roden aan grondgebonden woningen. Met name in Roden / Nieuw-Roden wordt een tekort aan locaties gesignaleerd. Het project staat dan ook op de planningslijst woningbouw.

Ad 5. Bestaand stedelijk gebied
In artikel 1.1.1 onder h van het Bro is een nadere omschrijving van het begrip 'bestaand stedelijk gebied' vastgelegd. Als bestaand stedelijk gebied wordt aangemerkt: 'bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur'.

Het plangebied ligt in het dorp Nieuw-Roden en is omringd door woonwijken en bebouwing van onder meer maatschappelijke en detailhandelfuncties. Geconcludeerd kan worden dat het plangebied onderdeel is van het bestaand stedelijk gebied.

Conclusie

Geconcludeerd kan worden dat het plan voldoet aan de Ladder van duurzame verstedelijking. Het plan voorziet in een behoefte. Deze behoefte wordt opgevangen in bestaand stedelijk gebied.

5.1 Inleiding

Het beleid en de planuitgangspunten, zoals verwoord in de vorige hoofdstukken, hebben in de regels van dit bestemmingsplan hun juridische vertaling gekregen in de vorm van bestemmingen. Deze paragraaf bespreekt de juridische vormgeving van het bestemmingsplan. De Wet ruimtelijke ordening (Wro) bevat de regeling voor de opzet en de inhoud van een ruimtelijk plan. In het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is deze regeling verder uitgewerkt. Het bestemmingsplan bestaat uit:

• een verbeelding van het plangebied, zowel analoog (bestaande uit een kaartblad, schaal 1:1.000 met bijbehorende legenda en verklaring) als digitaal, waarin alle bestemmingen van de gronden worden aangewezen;
• de regels waarin de bestemmingen worden beschreven en waarbij per bestemming het doel wordt of de doeleinden worden genoemd.

Op grond van artikel 3.1.6 van het Bro is het verplicht om een bestemmingsplan te vergezellen van een toelichting. Deze toelichting geeft aan welke gedachte aan het plan ten grondslag ligt en wat de uitkomsten van verrichtte onderzoeken zijn. Hiermee voldoet het bestemmingsplan aan alle vereisten die zijn opgenomen in de Wro en het Bro. Inherent hieraan is de toepassing van de Standaard Vergelijkbare Bestemmingsplannen (SVBP) 2012. De SVBP maakt het mogelijk om bestemmingsplannen te maken die op vergelijkbare wijze zijn opgebouwd en op een zelfde manier worden verbeeld. De SVBP 2012 is toegespitst op de regels die voorschrijven hoe bestemmingsplannen volgens de Wro en het Bro moeten worden gemaakt. De SVBP geeft bindende standaarden voor de opbouw en de verbeelding van het bestemmingsplan, zowel digitaal als analoog. De regels van dit bestemmingsplan zijn opgesteld volgens deze standaarden.

Het bestemmingsplan met de daarbij behorende toelichting wordt langs elektronische weg vastgelegd en ook in die vorm vastgesteld, tegelijk met een analoge versie van het bestemmingsplan. Als de digitale en analoge versie tot interpretatieverschillen leiden, is de digitale versie leidend. Hieronder worden de aanwezige planregels puntsgewijs besproken.

5.2 Bestemmingsplanregels

In het navolgende wordt de algemeen gehanteerde opbouw van de regels toegelicht. Deze ziet er als volgt uit:

• Hoofdstuk 1 Inleidende regels;
• Hoofdstuk 2 Bestemmingsregels;
• Hoofdstuk 3 Algemene regels;
• Hoofdstuk 4 Overgangs- en slotregels.

De tekst hieronder bespreekt deze hoofdstukken puntsgewijs. Voor de regels is - waar mogelijk - aansluiting gezocht bij het bestemmingsplan 'Woonwijken Roden' (vastgesteld op 22 april 2015).

6.1 Economische uitvoerbaarheid

Dit bestemmingsplan heeft betrekking op een particulier initiatief waarmee de gemeente geen directe financiële bemoeienis heeft. De kosten voor de uitvoering van het plan, inclusief mogelijke planschade, zijn voor rekening van de initiatiefnemer. Op basis van de Wet ruimtelijke ordening en het Besluit ruimtelijke ordening is sprake van een plan waarvoor een exploitatieplan vereist is. De gemeente maakt in het kader van dit plan kosten die door middel van een overeenkomst verhaald zullen worden. Hiernaast zal er een planschadeverhaalsovereenkomst worden afgesloten. Het plan wordt hiermee economisch uitvoerbaar geacht.

6.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

Het bestemmingsplan zal in het kader van het wettelijke vooroverleg (artikel 3.1.1 Besluit ruimtelijke ordening) aan de provincie, het waterschap en andere vooroverleginstanties worden voorgelegd. Hun opmerkingen zullen in deze paragraaf en waar nodig elders in het plan worden verwerkt.

Daarnaast wordt het ontwerpbestemmingsplan gedurende zes weken ter inzage gelegd. Gedurende deze periode heeft iedereen de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. De resultaten hiervan worden bij het vaststellingsbesluit opgenomen.